AGI Yakın Gelecekte veya Çok Uzak Bir Gelecekte Gerçekleşebilir

Yapay zeka dünyasının en tartışmalı konularından biri olan AGI nedir? Yapay zeka dünyasının otoritelerinin düşünceleri neler? Yapay Genel Zekâ (AGI), insan zekâsına eşdeğer yeteneklere sahip olabilecek teorik bir yapay zeka sistemidir. Ancak AGI’nin ne zaman gerçekleşeceği ve nasıl tanımlanacağı konusunda net bir uzlaşı bulunmamaktadır. Bu belirsizlik, teknoloji devleri arasında büyük bir güç mücadelesine yol açmaktadır.

AGI üzerinde herkesin uzlaştığı net bir tanımı olmasa da ortak hakim görüş: AGI’nin bir insana rakip olan yeteneklere sahip bir yapay zeka olması.  AGI şuan için teorik aşamada. Yapay zeka dünyasının önemli isimleri ise AGI’nin ne zaman gerçekleşeceği konusunda çok farklı görüşlere sahip. Kimileri önümüzdeki birkaç yılı işaret ederken kimileri bu yüzyılda göremeyeceğimizi söylüyor.

AGI Tanımları

McKinsey & Company AGI’yi insanınkine rakip olabilecek yeteneklere sahip teorik bir yapay zeka sistemi olarak tanımlıyor. McKinsey yapay zekanın AGI’ye ulaşmadan önce ustalaşması gereken sekiz yeteneği ise şu şekilde açıklıyor:

Görsel Algı (Visual Perception): Çevresel görsel bilgileri anlama ve yorumlama yeteneği.

İşitsel Algı (Audio Perception): Sesleri algılama ve yorumlama becerisi.

İnce Motor Becerileri (Fine Motor Skills): Hassas hareketlerini gerçekleştirme yeteneği.

Doğal Dil İşleme (Natural Language Processing): İnsan dilini anlama ve kullanma kapasitesi.

Problem Çözme (Problem-solving): Çeşitli sorunlara çözüm bulma yeteneği.

Navigasyon (Navigation): Fiziksel ve sanal ortamlarda yön bulma becerisi.

Yaratıcılık (Creativity): Yenilikçi ve orijinal fikirler geliştirme yeteneği.

Sosyal ve Duygusal Katılım (Social and Emotional Engagement): Sosyal etkileşimlerde duygusal olarak yer alma kapasitesi.

McKinsey’e göre bu özellikler, AGI’nin insan benzeri bilişsel yeteneklere sahip olmasını sağlayacak temel yetkinlikler.

Google Deepmind araştırmacıları AGI’yi şu şekilde tarif ediyor: Yapay genel zeka (AGI), bir makinenin, bir insanın anlayabileceği veya öğrenebileceği herhangi bir entelektüel görevi anlama veya öğrenme yeteneğine sahip olmasını ifade eden varsayımsal zekadır. İnsan beyninin bilişsel yeteneklerini taklit etmeyi amaçlayan bir yapay zeka (YZ) türüdür.

Google Deepmind tanımına göre AGI sistemleri, diğer yapay zeka türlerinden ayıran bazı önemli özelliklere de sahiptir. Bunlardan ilki, Genelleme yeteneği: AGI, bir alanda öğrenilen bilgi ve becerileri başka bir alana aktarabilir, böylece yeni ve görülmemiş durumlara etkili bir şekilde uyum sağlayabilir.

Bir diğeri ise Sağduyu bilgisi: AGI, dünya hakkında geniş bir bilgi deposuna sahiptir, bu bilgiler arasında gerçekler, ilişkiler ve sosyal normlar bulunur, bu sayede genel bir anlayışa dayanarak akıl yürütebilir ve kararlar alabilir.

AGI’nin ne zaman gerçekleştirilebileceği konusundaki tahminler de büyük farklılıklar gösteriyor. Bazı uzmanlar bunun birkaç on yıl içinde mümkün olabileceğini öne sürerken, diğerleri bu sürecin çok daha uzun süreceğini veya hatta hiç gerçekleşmeyebileceğini savunmakta.

AGI Çok Yakında Diyenler

Şüphesiz ki en iddialı konuşan isim Elon Musk. Elon Musk 2029’a kadar AGI’ye sahip olmamamızın kendisini şaşırtacağını, AI’nin “beş yıldan daha kısa bir süre içinde” insanlardan “çok daha zeki” olacağını ve bu sayede “ilk kez, en zeki insandan daha akıllı bir şeye” sahip olacağımızı öngörüyor. Hatta Elon Musk’a göre 2025’in sonuna kadar yapay zeka insan zekasını geride bırakabilir.

Anthropic CEO’su Dario Amodei, “insan seviyesi” AI’nin “iki veya üç yıl içinde” gerçekleşebileceğini ifade ediyor.

AGI Ne Uzak Ne Yakın

Bilim insanı Geoffrey Hinton yapay zekânın “5 ile 20 yıl içinde” insan zekâsını geçebileceğini söylüyor. Hinton, AI’nin sonunda insan beyninin yeteneklerini aşacağını ve şu anda bunun çok yakınında olduğumuzu, gelecekte ise bizden “çok daha zeki” olacağını ifade ediyor.

OpenAI CEO’su Sam Altman ise, “gerçek AGI’ye bir sonraki on yıl içinde ulaşabileceğimizi” ve AI’nin birçok alanda “uzman beceri seviyesini” bir on yıl içinde geçebileceğini belirtiyor.

Google Deepmind kurucusu ve yapay zeka dehası Demis Hassabis, insan seviyesinde zekâya sahip makinelerin gelişinin yakın olduğunu ve bu tür sistemlerin önümüzdeki birkaç yıl, belki de on yıl içinde ortaya çıkabileceğini öngörüyor.

AGI için Hala Çok Uzağız

Bilim insanı ve yazar Gary Marcus, AGI’ye “bu yüzyılın sonuna kadar… ve oldukça muhtemel bir şekilde” ulaşılacağını, fakat makinelerin bizden daha zeki olmasına “o kadar da yakın olmadığımızı” belirtiyor

Meta’nın baş AI bilimcisi Yann LeCun,  AGI (Genel Yapay Zekâ) konusunda oldukça temkinli bir yaklaşım sergiliyor. LeCun, insanüstü AI sistemleri yaratma konusunda aciliyet olmadığını ve bu tür sistemlerin evcil bir kedinin zekasını aşmasının bile yıllar alacağını belirtiyor. AGI’nin yakın gelecekte, özellikle de önümüzdeki beş yıl içinde gerçekleşmeyeceğini savunuyor. Ona göre, mevcut yapay zekâ teknikleri ve büyük dil modelleri, insan seviyesinde bilişsel zekâya ulaşmak için yeterli değildir. LeCun, yapay zekânın gelişiminin, tıpkı havacılıkta olduğu gibi, büyük teknolojik atılımlar ve sürekli iyileştirmeler gerektiren uzun vadeli bir süreç olduğunu ifade ediyor.

AGI’ye Karşı Çıkan Bir Ses AGI Korku Yayan Bir Lobi

Mistral’in CEO’su Arthur Mensch, yapay zekanın insan zekasını geçme potansiyeline sahip olduğu ve bu durumun ciddi toplumsal ve etik sorunlara yol açabileceği iddialarına karşı çıkmakta. Mensch, AGI konusundaki endişelerin büyük teknoloji firmaları tarafından manipüle edildiğini öne sürerek, bu firmaların—Google, Microsoft ve Amazon gibi—kendi pazar hakimiyetlerini pekiştirmek için politika yapıcıları yanlış yönlendirmeye çalıştıklarını iddia ediyor. “Bir korku yayan lobi olarak AGI, bu teknolojik devlerin rakipleri bastırmak için kullandıkları bir araç,” olarak görüyor.

AGI’nin ne zaman ve nasıl gerçekleşeceği belirsizliğini korurken, bu konuda atılacak her adım, teknolojinin insan yaşamını nasıl şekillendireceği konusunda büyük bir etkiye sahip olacak. İlerleyen yıllarda AGI’nin hangi yöne evrileceği, bu alandaki çalışmaların ne kadar ileri gidebileceği ve toplum üzerindeki etkilerinin nasıl yönetileceği soruları, hem araştırmacılar hem de toplum için önemli birer konu olmaya devam ederken teknoloji devleri içinde büyük bir rekabet ödülü olacak gibi görünüyor.

Yazar: Bahar Aydın