İş Dünyasında Yapay Zekanın Çalışan Verimliliği ve İş Kalitesi Üzerine Etkileri

İş dünyasında yapay zeka (AI), özellikle GPT-4 gibi geliştirilmiş modellerle nasıl bir etki yaratıyor? Boston Consulting Group ve bir grup önde gelen akademisyenin ortak çalışmasıyla gerçekleştirilen bu kapsamlı araştırma, AI’ın çalışan verimliliği ve iş kalitesi üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğuna dair önemli iç görüler sunuyor.

Navigating the Jagged Technological Frontier: Field Experimental Evidence of the Effects of AI on Knowledge Worker Productivity and Quality ismiyle yayınlanan araştırma, 758 danışmanın katılımıyla yürütülmüş. Deney, danışmanlara üç farklı koşul altında görevler verilerek gerçekleştirilmiş. Araştırmada katılımcılar, AI erişimi olmayanlar, GPT-4 AI erişimi olanlar ve  prompt mühendisliği genel bilgisine sahip olanlar olarak görevlendirilmiş.

Araştırmanın önemli bulgu ve sonuçları ise şu şekilde:

Jagged Technological Frontier

Çalışmada öne çıkan bir kavram, AI’nın ““jagged technological frontier” -Pürüzlü Teknolojik Sınır- tanımlaması. Bu kavram, AI’nın  bazı görevleri kolayca yerine getirilebildiğini ama benzer zorluklarda olan başka görevlerde ise yetersiz kalabileceğini gösteriyor. Bu, AI’nin kullanımında stratejik bir yaklaşımın önemini vurguluyor.

Yapay Zekayla %40 Verimlilik Artışı

• Araştırma sonuçlarında; AI kullanımı, danışmanların verimliliğinde ve iş kalitesinde önemli artışlar sağladığını gösteriyor. AI kullanan danışmanlar, kontrol grubuna göre %12.2 daha fazla görev tamamlamış ve %25.1 daha hızlı çalışmış. AI kullananların çıktıları, kontrol grubuna kıyasla %40’tan fazla yüksek kalitede sonuç almış.
• AI kullanımı doğru çözüm üretme verimliliğini %19 oranında artırmış. Ancak AI’nin karmaşık ve incelikli görevlerde yetersiz kalabileceği belirtiliyor.
• Tüm deneyim ve beceri seviyelerindeki danışmanlar aynı oranda AI’den faydalanmış, ortalama performans altında kategorize edilen danışmanlar %43 oranında, üstlerindekiler ise %17 oranında performans artışı göstermişler.

Yapay Zeka Beyaz Yakayı Yeniden Tanımlıyor “Centaur” ve”Siborg”

Araştırmanın en ilginç verisi ise insanların profesyonel ortamlarda, özellikle de danışmanlık gibi bilgi yoğun işlerde yapay zekayı başarılı bir şekilde nasıl kullanabileceklerine dair iki farklı tanım geliştirmesi. Araştırma, iki farklı insan-AI entegrasyon modelini ortaya çıkarmıştır; “Centaur” davranışı ve “Cyborg” davranışı. Centaur modelinde, danışmanlar görevleri AI ile kendileri arasında bölmüş ve etkin bir şekilde görev dağılımı yapmışlar. Cyborg modelinde ise, danışmanlar görev akışlarını AI ile tamamen bütünleştirmiş ve sürekli olarak AI ile etkileşimde bulunmuşlardır.

Centaurlar: Bu danışmanlar, efsanevi yarı insan, yarı at yaratığı gibi davranarak insan ve yapay zekanın güçlerini birleştirir. Kendileri ve yapay zeka arasında görevleri stratejik olarak bölüp delege ederler, her birini en iyi yaptıkları şey için kullanırlar. Örneğin, yapay zekanın veri analiz yeteneklerini bilgi toplamak için kullanabilirler, ardından kendi yargılarını ve uzmanlıklarını yorumlamak ve sonuçlara varmak için kullanabilirler. Rolleri ve yapay zekanın rolleri arasında net bir ayrım sağlarlar.

Cyborg’lar: Bu danışmanlar, insan ve yapay zeka teknolojisinin kaynaşması gibi davranırlar. Yapay zekayı çalışma akışlarına tamamen entegre ederler, sürekli onunla etkileşime girer ve yeteneklerini sorunsuz bir şekilde kullanırlar. Bir yapay zeka asistanını çözümler önermek, çalışmalarına gerçek zamanlı geri bildirim sağlamak veya hatta görevlerde ileri geri işbirliği yapmak için kullanabilirler. Çalışmaları ve yapay zekanın çalışmaları arasında çok daha yakın bir kaynaşma ve karşılıklı bağımlılık vardır.

Esasen, pasaj, insanların yapay zekayı etkili bir şekilde kullanmak için iki ana yolunun olduğunu söylüyor:

• Güçlere göre görevler bölerek ve delege ederek, işbirliği yapmak için ayrı bir araç olarak.
• Çalışma akışlarının tam olarak entegre bir parçası olarak, sürekli etkileşime girerek ve iş üreterek.

Çalışmanın gösterdiği gibi,  AI’nın yetenekleri ve sınırlamalarını anlamak, özellikle bilgi yoğun çalışma alanlarında ve iş dünyasında başarı için kritik önem taşıyor. Yapay zekanın yeteneklerini en iyi şekilde kullanmak için, insanların yapay zekayı nasıl kullanacaklarını öğrenmeleri gerektiğini ise bir kez daha gösteriyor.

Yazar: Bahar Aydın

Araştırmanın yazarları:  Fabrizio Dell’Acqua, Edward McFowland III, Ethan Mollick, Hila Lifshitz-Assaf, Katherine C. Kellogg, Saran Rajendran, Lisa Krayer, François Candelon ve Karim R. Lakhani’dir.