Yapay Zeka ile Yaratıcı süreçler ve Karşılaştığım Zorluklar

GENAI (Üretken yapay zeka) teknolojisi ile çalışmak bir zihin okuyucusuyla çalışmak gibi. İletişim kurabilen bir arama motoru, duyarlı bir sanal asistan ve en önemlisi, fikirlerinize mükemmel uyum sağlayan bir beyin fırtınası partneri. İş hayatımda mesleğim gereği (İletişim uzmanı – yazar) bu teknolojiyi kreatif ve yaratıcı süreçlerde hızlıca deneyebildim.

Kendi deneyimlerimi kurumsal iletişim süreçlerinde GENAI teknolojisini nasıl kullandığımı birkaç örnekle anlatmak isterim.

Görsel Oluşturma

Verilen örneklerin tarihinin 1 yıl önce olduğunu ve metinden görsele GENAI modellerinin şimdi çok daha etkili, yaratıcı ve gerçekçi sonuçlar ürettiğini belirtmek isterim. İlgili örnekler Panelsan firmasının iletişim çalışmalarında kullanılmıştır.

Üretken yapay zekayı kurumsal iletişimin içinde ilk olarak geleceğin sürdürülebilir mimarilerini hayal etmesi için kullandım.

9 Mayıs 2023 /Midjourney

Marka’nın sosyal medya hesaplarında paylaştığımız bu görsel içerikle mimaride sürdürülebilir yapılar konusuna dikkat çektik.

Ardından Dünya Çevre Günü iletişimi için etkileyici bir görsel, tasarladık. İklim değişikliğinin olası sonuçlarına, özellikle deniz seviyelerinin yükselmesine dikkat çekmek için sular altında kalmış bir dünyayı tasvir etmesini istedik.

5 Haziran 2023 / /Midjourney

Reklam Yazarı

Bu örnekte çalışma görselini yapay zeka tasarlamadı fakat sandviç panellerin çevreci etkilerini anlatmak istediğimiz bir reklam fikrinde bize yaratıcı bir kompozisyon sundu.Sandviç panellerin dış kabuklarının ortasına doğayı yerleştirerek yalıtımın önemine ve sandviç panellerin çevreci etkilerine dikkat çekmeye dair bir fikir oluşturdu. Ve tasarımcılarımız bunu görselleştirdi…

ChatGPT Nisan 2023 

Benim En Sevdiğim Kısım Beyin Fırtınası Arkadaşı

Panelsan’ın ana sponsoru olduğu Gordion Maratonu etkinliğinde bir farkındalık projesi hazırlamak istedik. Gordion Antik Kenti’nin tarihi hikâyesine dokunan aynı zamanda Panelsan’ın sürdürülebilirlik faaliyetlerini anlatabileceğimiz ve iklim krizi konusuna dikkat çekebileceğimiz bir iletişim düşünüyorduk.

2023’ün Gordion Düğümü İklim Krizi projemizin adını ve Gordion hikâyesiyle kuracağımız bağlam fikrini ChatGPT ile beraber oluşturduk.

30 Ekim 2023

Ayrıca hazırladığımız farkındalık kitapçığında bulunan bütün illüstrasyon çizimleri DALL·E 3 Modeli ile oluşturduk.

Yardımcı Fikirler

ChatGPT kitapçıkla beraber katılımcılara projede aidiyet hissedebilecekleri sembolik bir armağan etme fikrini önerdi. Benim aklıma Gordion düğümünü sembolize eden doğal iplerden yapılmış bir bileklik fikri geldi.

Ve fikir yaratıcı bir zihinle şık bir sembole dönüştü…

Tüm çalışmalarımın ortak kanısı ise şu; fikir açısından en iyi şekilde ne istediğimi ve ne hissettiğimi aktardığımda ve ilgili konularda modeli besleyebildiğim materyallerim olduğunda en etkili sonuca gitmem mümkün oldu. Beslemekten kastım güvenilir bir kaynak göstermek, bilgiyi doğrudan sağlamak. Örneğin bir konuda önce açık ve güvenilir kaynaklarla onu eğitmek ve ardından sonuç değil fikir üzerine tartışmak diyebilirim ve iyi sonuçları bu şekilde aldığımı kendi adıma söyleyebilirim.

*Yapay zeka modelleriyle hassas bilgilerin paylaşımı konusunda dikkatli olunuz, sorumluluk tamamen kullanıcıya aittir. 

Peki bu deneyimlerde nasıl zorluklarla karşılaştım?

Karşılaşılan zorluklar ve dikkat edilmesi gereken hususlar:

Görsel içerikler oluştururken karşılaştığım en büyük zorluklardan biri, yerelleştirmeyle ilgiliydi. Modelin eğitim verilerinin sınırlamaları nedeniyle, yerel ve kültürel ögeleri doğru bir şekilde yansıtmakta güçlük çekti. Örneğin, Gordion Antik Kenti ve Gordion düğümü efsanesini tasvir etmeye çalışırken, model döneme ve coğrafyaya uymayan, Orta Avrupa’dan rastgele mekanlar ve insan figürleri üretti. Bu durum sadece bir uyumsuzluk sorunu değil, kültürler üzerinde oluşabilecek tarihsel doğruluk ve kültürel hassasiyet sorununa da bir örnek teşkil ediyor aynı zamanda.

İşin Bir Diğer Boyutu Halüsinasyonlar…

ChatGPT Gordion düğümümün tarihte aynı zamanda şöyle anıldığını söyledi: Büyük İskender’in Gordion düğümünü kılıçla kesmesi, “Alexandrian düğümü” olarak bilinir. Bu terim daha çok bir bulmaca veya beyin egzersizi yapmak anlamında  kullanılmaktadır. Düğümü çözebilenler, zeki ve becerikli olarak kabul edilirler… Ama bu tamamen uydurmaydı. O kadar doğru ve teyitli giden bir akışın içinde geldi ki bu çıktı, teyit etmeden doğru kabul etmek mümkün olabilirdi. Yani tarihin bir şekilde hatalı kayıt altına alınmasına neden olabilirdi.

Bu nedenle yapay zeka çıktılarının kontrol edilmesi-  teyit edilmesi hayati önem taşıyor. Ve bir taraftan çıktıların okuryazarlığını da iyi yapmak gerekiyor. Yapay zeka modellerinin Algoritmik ayrımcılık olarak adlandırılan sorunları nedeniyle çıktılarında cinsiyetçi ve ırkçı temsiller üretmesine veya steotipleşmiş kalıpları yeniden üretmesine karşı temkinli olmak, bunların farkında olmak gerekiyor.

GENAI çıktıları dijital dünya aracılığıyla birer kültür ögesi haline gelirken bu okumaları yapabilmek, bu gibi durumları bildirmek, bu tip çıktıları kullanmamak kültürün inşa sürecinde önemli bir rol oynuyor.

Yazar: Bahar Aydın