Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi’nden Yeni Rapor

Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi (TRAI) hızla gelişen yapay zeka teknolojilerinin bilinçsiz kullanımının doğurabileceği zararları önlemek amacıyla hazırladığı “Yapay Zeka Etik İlkeleri ve Hukuki Düzenlemeler Raporu ”nu yayınladı. Bu rapor, yapay zeka sistemlerinin sorumlu bir şekilde geliştirilmesi, devreye alınması ve kullanılmasını yöneten ilke ve politikaları işletmelere sunmayı hedefliyor.

TRAI Direktörü Can Sinemli

TRAI Direktörü Can Sinemli: “Stratejik Gereklilik Haline Geldi”

TRAI Direktörü Can Sinemli, yapay zekanın işletmeler için artık stratejik bir gereklilik haline geldiğini vurgulayarak şunları söyledi: “Yapay zeka, verimlilik ve kârı artırmak, müşteri deneyimini geliştirmek, işleri otomatikleştirmek gibi birçok alanda işletmelere büyük taahhütlerde bulunuyor. Ancak, bu hızlı kullanım aynı zamanda çeşitli riskler de barındırıyor. Bu risklere karşı hazırlık yapmayan işletmeler, maddi zararlardan öte, güven ve itibar kaybı gibi telafisi zor sonuçlarla karşılaşabilirler. TRAI olarak, işletmelerin bu riskleri yönetebilmesi için Yapay Zeka Etik İlkeleri ve Hukuki Düzenlemeler Raporu’nu hazırladık.”

Raporda yapay zekanın etik kullanımı için belirlenen yedi temel ilkeye vurgu yapılıyor:

İnsan Kontrolü ve Gözetimi: Yapay zeka sistemlerinin insan gözetimi altında tutulması ve denetlenmesi gereklidir.

Teknik Sağlamlık ve Güvenlik: YZ sistemlerinin siber güvenlik ve teknik dayanıklılık açısından güvence altına alınması önemlidir.

Gizlilik ve Veri Yönetişimi: YZ’nin veri gizliliğine ve kişisel verilerin korunmasına ilişkin sorumlulukları.

Şeffaflık: YZ sistemlerinin işleyişinin anlaşılabilir ve izlenebilir olması.

Çeşitlilik, Ayrımcılık Yapmama ve Adalet: YZ sistemlerinin veri setlerinde çeşitliliğin sağlanması ve ayrımcılık yapmaması.

Toplumsal ve Çevresel Refah: Yapay zekanın insan odaklı olması ve toplumsal faydayı artırması gerekliliği.

Hesap Verebilirlik: YZ sistemlerinin oluşturduğu sonuçlardan sorumlu olunması ve denetim mekanizmalarının uygulanması.

Bu yedi ilkeye dayalı olarak hazırlanan raporun birinci bölümü etik ilkelere, ikinci bölümü AB Yapay Zeka Yasası’na genel bir bakışa ve üçüncü bölümü ise Türkiye’deki gelişmelere odaklanıyor.

Avrupa Birliği Yapay Zeka Yasası Tasarısı

Raporda, Avrupa Birliği Yapay Zeka Yasası tasarısına da değiniliyor. Bu yasa tasarısı, yapay zeka sistemlerinin risk seviyelerine göre sınıflandırılmasını ve yüksek riskli sistemler için belirli gereklilikler ve yükümlülükler getirilmesini öngörüyor. Kabul edilemez risk kategorisindeki uygulamalar yasaklanırken, yüksek risk kategorisindeki sistemlerin sıkı denetim ve kontrol mekanizmalarına tabi tutulması gerektiği belirtiliyor.

Türkiye’deki Mevcut Durum ve Güncel Gelişmeler

Türkiye’de yapay zekanın gelişimi ve kullanımına dair güncel durumu değerlendiren rapor, işletmelere yapay zeka sistemlerini sorumlu bir şekilde geliştirmeleri ve uygulamaları için önemli bir kılavuz sunuyor. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için pratik tavsiyeler ve örnek vakalarla desteklenen rapor, yapay zekanın sunduğu fırsatları en iyi şekilde değerlendirmelerine yardımcı olmayı amaçlıyor.

Raporda ayrıca, yapay zekanın etik ilkeler ve hukuki düzenlemelerle olan ilişkisi detaylı bir şekilde ele alınıyor. Özellikle fikrî mülkiyet hakları ve kişisel verilerin korunması konularında dikkat edilmesi gereken noktalar vurgulanıyor. Yapay zeka sistemlerinin veri setlerinde çeşitlilik sağlanmaması durumunda ortaya çıkan ayrımcılık örnekleri ve bu risklere karşı alınabilecek önlemler de raporda yer alıyor.

TRAI’nin yayımladığı bu rapor, işletmelerin yapay zeka sistemlerinin etik ve sorumlu bir şekilde geliştirmesi ve uygulaması için önemli bir kılavuz niteliği taşıyor.

Raporun tamamına linkten ulaşabilirsiniz.